Po zajęciu Norwegii w 1940 roku władze niemieckie postanowiły umocnić nowo zdobyte wybrzeża. Wybudowane umocnienia weszły w skład Wału Atlantyckiego. Port w Kristiansand w południowej Norwegii odgrywał istotną rolę militarną. Był usytuowany w pobliżu wąskiego przejścia między Norwegią a Półwyspem Jutlandzkim. Aby uniemożliwić flocie brytyjskiej wtargnięcie w kierunku Oslo a nawet Bałtyku wybudowano baterię Vara na południe od Kristiansand oraz baterię w Hanstholm w Danii. Obie baterie pokrywały ostrzałem w większej części wąski odcinek Skagerraku (odległość między nimi wynosiła 126 km). Dodatkową ochronę stanowiły pola minowe. Dostępny obszar morza był podzielony na sektory ostrzału z ustalonymi parametrami nachylenia lufy, stwarzało to duże prawdopodobieństwo trafienia w cel już pierwszą salwą.
Budowę baterii Vara ukończono w 1943 roku, w pracach uczestniczyło ok. 1400 ludzi, także jeńców radzieckich. Trzon baterii stanowiły 3 działa o kalibrze 381 mm. Podobne działa produkcji zakładów Kruppa zamontowano na pancerniku "Bismarck" i "Titpitz". 3 działa umieszczono w tzw otwartej studni. Planowanego czwartego działa nie zdążono zainstalować do końca wojny (statek wiozacy lufę został zatopiony przez samolot brytyjski w lutym 1945 roku). Stanowisko dla czwartego działa przygotowano w pomieszczeniu skazamatowanym (zakrytym). Budowla ta jest zachowana w dobrym stanie. Grubość ścian wynosi 3,8m, stropu- 4,5 m. Łącznie na terenie baterii wybudowano ponad 60 schronów (magazynów, stanowisk dowodzenia, pozycji baterii 20 mm i 88 mm itp.) a także linie kolejki wąskotorowej (łącznie 2600 m szyn). Obecnie bateria jest zachowana w dobrym stanie i stanowi dużą atrakcję turystyczną. Zachowała się jedna armata w wieży pancernej, pozostałe 2 działa zdemontowano. W dolnej cząści schronu dostępne do zwiedzania są pomieszczenia załogi, magazyny amunicji z dźwigami, pomieszczenia socjalne, wentylacyjne, maszynownia, instalacje ogrzewania itp. Unikat stanowią oryginalne niemieckie napisy ścienne z czasów wojny.
Dane techniczne:
Kaliber - 381 mm
Ciężar pocisków - 800 kg i 500 kg
Zasięg pocisków - 43 km i 55 km
Waga lufy - 110 ton, długość 19,76 m
Waga zamka - 2,5 tony
Podkład wieży - suwakowy
Wymiary wieży - długość 19m, szerokość 7,2m, wysokość 4,9m
Grubość osłony pancernej - 5 cm
Możliwość obrotu - 360 stopni
Maksymalny kąt nachylenia lufy - 52 stopnie
Załoga - 54 ludzi
Obsługa całej baterii - 450 ludzi
W trakcie II wojny swiatowej bateria nie brała udziału w walkach (co świadczy o tym, że dobrze spełniła swoja rolę). Do 1957 roku używana była przez armię norweską.
Dojazd:
bateria znajduje się w miejscowości Movik, 8km na południe od
Kristiansand
W przygotowywaniu strony korzystałem z artykułu Jana Normana Knutsena -"Bateria Vara" w Kristiansand umieszczonego w "Fortecy" nr 3-4/98 (znajduje się tam dokładny plan baterii) oraz z materiałów własnych.
Galeria Zdjęć
Kontakt z autorem strony - wlodekgr@interia.pl